Wróć

Rak pęcherza moczowego – objawy, leczenie, czynniki ryzyka

Rak pęcherza moczowego – objawy, leczenie, Rak pęcherza moczowego może dawać objawy nieswoiste (występujące w innych chorobach)
Rak pęcherza moczowego – objawy, leczenie, czynniki ryzyka

Rak pęcherza moczowego – objawy, leczenie, czynniki ryzyka

Chociaż rak pęcherza moczowego dotyka najczęściej mężczyzn w wieku 50-80 lat, może występować w każdym wieku, niezależnie od płci. Poniższy artykuł skupia się na objawach, leczeniu i powrocie do codzienności po zakończeniu terapii

               

 

Rak pęcherza moczowego – rodzaje

Pęcherz moczowy zbudowany jest z kilku warstw komórek. Wewnętrzną warstwę, wyścielającą pęcherz, są tzw. komórki przejściowe. Najwięcej przypadków (90%) dotyczy raka wywodzącego się właśnie z tych komórek przejściowych. Jeśli komórki rakowe znajdują się w obrębie wyściółki pęcherza, mówi się o nieinwazyjnym (nienaciekającym) raku pęcherza moczowego. Gdy nowotwór zaczyna obejmować błonę mięśniową pęcherza nazywa się go naciekającym.

Przerzuty i rokowanie

Rak zaawansowany (przerzutowy) występuje w momencie rozprzestrzenienia komórek rakowych na inne części ciała. Rak pęcherza moczowego może dawać przerzuty m.in. do wątroby, czy płuc. Na szansę wyleczenia raka pęcherza ma wpływ wiele czynników, z czego najważniejsze jest stadium zaawansowania choroby oraz to czy występują przerzuty. U osób z niezaawansowanym rakiem szansa na 5-letnie przeżycie wynosi ok. 70%. W przypadku wystąpienia przerzutów do węzłów chłonnych lub odległych narządów, rak może okazać się bardzo agresywny (szybko rozwijający), a leczenie mało skuteczne. W takim przypadku szansa na 5-letnie przeżycie spada do kilku-kilkunastu procent.

Objawy

Rak pęcherza moczowego może dawać objawy nieswoiste (występujące w innych chorobach), np. problemy z oddawaniem moczu (mikcji) lub obecność krwi w moczu. Rak pęcherza moczowego może także zablokować odpływ moczu. Pacjent odczuwa wtedy silną potrzebę bez możliwości mikcji. Taki stan może być bardzo bolesny, prowadzić do ogólnego osłabienia i wymaga pilnej interwencji lekarskiej.

Czynniki ryzyka, czyli czy da się uniknąć zachorowania

Czynniki ryzyka nie są same w sobie przyczyną choroby, ale zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania. Dlatego, jeśli jest możliwe ich wyeliminowanie, należy ich unikać.

Do głównych czynników ryzyka raka pęcherza moczowego zalicza się:

  • ekspozycję na pewne czynniki chemiczne, takie jak arsen, barwniki anilinowe,
  • wiek – u 70% pacjentów rozpoznanie stawiane jest po 65 r.ż.,
  • płeć – mężczyźni są bardziej predysponowani,
  • rasa – ok. dwukrotnie częściej chorują osoby rasy kaukaskiej (białej),
  • uwarunkowania genetyczne – zachorowanie w rodzinie na nowotwór pęcherza moczowego.

Jednym z największych czynników ryzyka, o ile nie największym, jest palenie papierosów. Ryzyko to może się znacznie zmniejszyć już po 4 latach od zaprzestania palenia.

Leczenie

Aby wybrać najlepsze możliwe leczenie, bierze się pod uwagę takie czynniki jak:

  • rodzaj nowotworu,
  • płeć,
  • przebyte choroby,
  • historię chorób nowotworowych w rodzinie,
  • ogólne samopoczucie chorego i konkretne dolegliwości fizyczne,
  • wyniki badań przesiewowych (badających czynniki ryzyka),
  • wyniki testów laboratoryjnych, takich jak morfologia krwi i badanie czynności nerek i wątroby.

Dostępne opcje leczenie obejmują leczenie operacyjne, chemioterapię, immunoterapię, radioterapię, terapie celowaną.

Leczenie operacyjne

Podstawowe leczenie chirurgiczne nienaciekającego raka pęcherza moczowego obejmuje wycięcie zmian nowotworowych przez przezcewkową resekcję guza (TURBT). Po tym zabiegu zazwyczaj podaje się pojedynczą dawkę chemioterapii bezpośrednio do pęcherza.

Jeśli rak pęcherza moczowego jest naciekający mięśniówkę, wskazana może się okazać radykalna cystektomia. To zabieg, w czasie którego usuwany jest cały pęcherz moczowy, a moczowody wszywane są do skóry. W tej sytuacji pacjentowi zakłada się worek urostomijny, który zbiera mocz.

Chemioterapia

Chemioterapia może być podawana miejscowo np. podanie dopęcherzowe lub ogólnoustrojowo (systemowo).

Radioterapia

Radioterapia najczęściej stosowana jest jako leczenie uzupełniające (adjuwantowe) operacji, często w połączeniu z chemioterapią. Stosuje się ją jako samodzielną terapie jedynie u chorych, którzy nie kwalifikują się do operacji lub leczenia systemowego, albo nie wyrażają na takowe zgody.

Immunoterapia

Dostępna jest także immunoterapia dopęcherzowa w postaci szczepionki. Polega ona na podaniu bezpośrednio do pęcherza preparatu zawierającego prątki BCG (Bacillus Calmette-Guérin) – atenuowanego szczepu (zawierającego bardzo osłabione bakterie) Mycobacterium bovis. Zadaniem immunoterapii jest pobudzenie układu immunologicznego do walki z nowotworem. Choć sam pomysł stosowania szczepionki w leczeniu nowotworu wydaje się niekonwencjonalny, okazuje się niezwykle skuteczny. Szczepionka nie tylko mobilizuje organizm do walki z rakiem, ale także zapobiega jego nawrotom.

Postępowanie po wyleczeniu

Wiele osób, po usłyszeniu diagnozy „RAK” zastanawia się, czy jest on uleczalny. Rokowanie w raku pęcherza moczowego zależy od stadium zaawansowania choroby oraz zdolności tworzenia przerzutów.

Pacjent po zakończeniu leczenia powinien pozostać pod stałą opieką lekarską i regularnie odbywać wizyty kontrolne. Celem ich jest m.in. wykrycie i przeciwdziałanie działaniom niepożądanym leczenia oraz wczesne wykrycie ewentualnego nawrotu.

Po wygranej walce z chorobą pacjenci mogą odczuwać lęk przed nawrotem. W tym przypadku warto skorzystać ze wsparcia psychologicznego. Kolejny aspekt jaki należy wdrożyć, aby zminimalizować strach przez ponownym zachorowaniem, to eliminacja czynników ryzyka.

Rak pęcherza moczowego – dieta

Sugeruje się także zmianę diety przez wzbogacenie jej w owoce i warzywa oraz ograniczenie spożywania tłuszczu. Mimo że dowody na wpływ diety na ryzyko nawrotu raka pęcherza moczowego są ograniczone, dobrym pomysłem jest przestrzeganie zdrowego odżywiania się. Dieta ma wpływ nie tylko na ogólne samopoczucie i odżywienie organizmu, ale także na ryzyko rozwoju innych nowotworów, np. rak jelita.

Wykaz źródeł

Campbell SC et al.: Screening for bladder cancer. 2021. [dostęp 20.04.2022]

NHS: Bladder cancer. 2021. [dostęp 20.04.2022]

Polskie Towarzystwo Urologiczne: Wytyczne postepowania u chorych z nienaciekającym mięśniówki rakiem pęcherza moczowego, u chorych z rakami przejściowonabłonkowymi górnych dróg moczowych, u chorych z naciekającym mięśniówkę i przerzutowym rakiem pęcherza moczowego, u chorych z pierwotnym rakiem cewki moczowej. 2013

ASCO: Bladder cancer. Statistics. 2022. (cancer.net) [dostęp 27.04.2022]

UpToDate: Patient education: Bladder cancer (The Basics). [dostęp 20.04.2022]

ESMO/ACF: Bladder cancer: A guide for patients. [dostęp 20.04.2022]

Lerner S et al.: Overview of the initial approach and management of urothelial bladder cancer. 2022. UpToDate [dostęp 20.04.2022]

Nowak-Sadzikowska J, Jakubowicz J: Rola teleradioterapii w inwazyjnym raku pęcherza moczowego. 2014. Nowotwory Journal of Oncology; 64, 2: 169–174

NCCN Guidelines for patients. Bladder cancer. 2021 [dostęp 20.04.2022]

Daneshmand S et al.: Epidemiology and risk factors of urothelial (transitional cell) carcinoma of the bladder. 2022. UpToDate [dostęp 20.04.2022]

NHS inform: Bladder cancer. [dostęp 20.04.2022]

Nie przegap najnowszych informacji
"Nie przegap najnowszych informacji, aktualności i ekskluzywnych treści. Subskrybując nasz newsletter, otrzymasz regularne aktualizacje na temat najświeższych doniesień, artykułów i wydarzeń związanych z naszą branżą.
Przeczytaj naszą politykę prywatności.
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.
Wróć

WPISY NA BLOGU

Poszerz swoją wiedzę

Zapraszamy do eksploracji różnorodnych tematów badań klinicznych dostępnych na naszej stronie. Odkryj nowe perspektywy zdrowia.