Co to jest mastektomia? Jakie są jej rodzaje?
Amputację wykonuje się u osób z rozpoznanym rakiem przedinwazyjnym (inaczej raku in situ), a także we wczesnym naciekającym raku piersi. Rak przedinwazyjny charakteryzuje się tym, że występuje w przewodach mlekowych, ale nie rozprzestrzenia się do pozostałych tkanek piersi. Natomiast naciekający rak piersi rozprzestrzenia się poza przewody mlekowe lub zraziki, czyli gruczoły produkujące mleko. Warto zdecydować się na ten zabieg, ponieważ znacznie zwiększa szanse na wyleczenie. Mastektomia jest na ogół bezpiecznym zabiegiem dzięki rozwojowi medycyny, a może wydłużyć przeżycie pacjentki. Po takim zabiegu zaleca się również rekonstrukcję piersi, w której wykorzystuje się tkanki organizmu lub sztuczne implanty.
Zabieg można przeprowadzić również w celu prewencyjnym, jeśli istnieje duże prawdopodobieństwo zachorowania. Pacjentki mogą zdecydować się na mastektomię w przypadku nosicielstwa szkodliwej mutacji genów BRCA1 i BRCA2. Mutacja wykryta u krewnych I. stopnia, może znacznie zwiększać ryzyko ujawnienia się raka piersi. Profilaktyczna mastektomia obustronna, czyli amputacja obu piersi zmniejsza wystąpienie raka piersi u osób z mutacją szkodliwą o 90-95%. Jednocześnie podczas tego zabiegu rekomenduje się usunięcie jajników wraz z jajowodami, a także wykonanie rekonstrukcji piersi. W takim wypadku pod uwagę brane są plany związane z posiadaniem dzieci.
Wymienia się kilka typów mastektomii. Decyzję o tym, który z zabiegów powinien zostać wykonany, podejmuje lekarz po skonsultowaniu się z pacjentką. Zależy to od takich czynników jak wielkość guza czy stan węzłów chłonnych. Z wyjątkiem amputacji podskórnej, pierś usuwa się razem ze skórą ją pokrywającą:
- amputacja prosta – węzły chłonne pachowe nie są usuwane,
- amputacja podskórna – nie usuwa się brodawki sutkowej, jej otoczki oraz skóry,
- zmodyfikowana radykalna mastektomia metodą Maddena – usuwany jest gruczoł piersiowy z węzłami chłonnymi pachowymi oraz mięsień piersiowy większy z zachowaniem mięśnia piersiowego mniejszego,
- zmodyfikowana radykalna mastektomia metodą Pateya – polega na usunięciu gruczołu sutkowego i węzłów chłonnych pachowych, ale zachowany zostaje mięsień piersiowy mniejszy i większy,
- mastektomia radykalna, inaczej według metody Halsteda – w przeciwieństwie do metody Pateya, mięsień piersiowy mniejszy i większy również zostaje wycięty.
Obecnie ostatnie dwie wymienione metody są rzadko stosowane. Amputację podskórną rekomenduje się w przypadku mastektomii profilaktycznej. Mastektomię metodą Maddena wykonuje się, gdy rozpoznano nowotwór piersi I. i II. stopnia zaawansowania i jednocześnie operacja oszczędzająca pierś (czyli usunięcie jedynie fragmentu piersi) jest niewystarczająca do wyleczenia. Natomiast usunięcie piersi metodą Pateya jest wskazana w przypadku, gdy obecne są przerzuty w węzłach chłonnych drogi Rottera (jest to kilka węzłów chłonnych znajdujących się między mięśniami piersiowymi) z naciekaniem na mięsień piersiowy mniejszy. Mastektomia metodą Halsteda zostaje wykonana, gdy nowotwór nacieka do mięśnia piersiowego większego. Po zabiegu mastektomii czasami stosowana jest radioterapia, aby nie doszło do nawrotu choroby.
