Nazwa białaczek przewlekłych wzięła się stąd, że zwykle rozwijają się one wolniej. Oznacza to, że przez kilka lat można nie odczuwać żadnych objawów, aż do momentu znacznego nasilenia produkcji nieprawidłowych komórek. Z tego względu często chorobę odkrywa się przypadkowo podczas rutynowego badania krwi.
Po diagnozie przewlekłej białaczki limfatycznej u części pacjentów nie będzie konieczne natychmiastowe leczenie onkologiczne. Dlaczego? Zgodnie z dotychczasowymi dowodami naukowymi u chorych z bezobjawową i niepostępującą postacią choroby szybsze rozpoczęcie leczenia nie przekłada się na wydłużenie czasu życia. Wtedy niejako „obserwuje się” chorobę. Regularne wizyty u lekarza co 3–12 miesięcy oraz badania krwi umożliwiają śledzenie postępu choroby i rozpoczęcie terapii w odpowiednim momencie. Jednak jeśli choroba ma zaawansowany przebieg, nie zwleka się z leczeniem.
Wybór danej metody leczenia zależy między innymi od uwarunkowań genetycznych. Pacjentów, u których stwierdza się defekt genetyczny w postaci delecji 17p oraz mutacji TP53, poddaje się terapii celowanej. Przy braku tych mutacji poleca się immunochemioterapię. Jak nazwa wskazuje, jest to połączenie dwóch terapii – chemioterapii i terapii immunologicznej.
Dla części chorych korzystne bywa również przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych.
Przewlekła białaczka szpikowa
Za rozwój przewlekłej białaczki szpikowej odpowiada mutacja genetyczna w postaci genu BCR/ABL. Może on występować samodzielnie lub pojawić się na nieprawidłowym chromosomie – nazywamy go wtedy chromosomem Philadelphia. Taki gen produkuje nieprawidłowe białko, które stymuluje niekontrolowane namnażanie się komórek krwi.
Wśród dostępnych metod leczenia mamy terapię celowaną. Podaje się w niej leki z grupy inhibitorów kinazy tyrozynowej, co ma na celu przeciwdziałać negatywnemu działaniu tego białka. Dołącza się do nich czasami inne leki – interferon alfa lub hydroksymocznik. W przypadku niesatysfakcjonujących efektów leczenia zaleca się rozważenie przeszczepu krwiotwórczych komórek macierzystych.
Wykaz źródeł
1. JuliussonG, Hough R. Leukemia. Prog Tumor Res. 2016;43:87-100
2. Acute lymphoblastic leukaemia in adult patients: ESMOClinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Ann Oncol.2016 Sep;27(suppl 5):v69-v82.
3. Acute myeloid leukaemia in adult patients: ESMO ClinicalPractice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Ann Oncol. 2020Jun;31(6):697-712
4. Chroniclymphocytic leukaemia: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis,treatment and follow-up. Ann Oncol. 2021 Jan;32(1):23-33
5. RaiR. K, Stilgenbauer S: Overview of the treatment of chronic lymphocyticleukemia. UpToDate 2022
6. Selection of initial therapy for symptomatic or advancedchronic lymphocytic leukemia. UpToDate 2022
7. Chronicmyeloid leukaemia: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatmentand follow-up. Ann Oncol. 2017 Jul 1;28(suppl_4):iv41-iv51
8. SchiffeA C., Atallah E: Overview of the treatment of chronic myeloid leukemia. UpToDate2020
